Mantelzorg voelt anders als je de zorg kunt delen

Zorgen voor iemand kan voldoening geven. Maar het kan ook lastig en zwaar zijn. Het is belangrijk om op tijd (een deel van) de zorgtaken over te dragen om het vol te kunnen houden. Respijtzorg biedt dan uitkomst. Adviseurs Carolien Harbers en Francien Boonstra van Het Mantelzorgpunt vertellen hierover.

Een adempauze
“Op mantelzorg zit geen aan/uit knop,” vertelt Carolien. “Als mantelzorger zorg je vaak dag en nacht voor een naaste. Dan biedt respijtzorg even een adempauze. Onze boodschap: maak vroegtijdig gebruik van respijtzorg! Het kan ervoor zorgen dat je het mantelzorgen langer volhoudt. Ga op tijd het gesprek met elkaar aan. Dat kun je samen wennen aan het idee dat er op enig moment meer hulp nodig is. En wat vind je dan prettig. Wat past bij jou en jullie situatie.”

“Praat als mantelzorger ook met je omgeving,” vult Francien aan. “Laat weten dat er zorg nodig is. Dat er iemand is die je niet makkelijk alleen kan laten. Want dat ziet de omgeving niet altijd.” Francien: “Vaak wordt er pas aan respijtzorg gedacht als de mantelzorger zwaar belast is. Dan hebben we het over inzet van dagbesteding of tijdelijke opname. Ons advies is om respijtzorg mee te laten bewegen met de mantelzorgsituatie. Respijtzorg al eerder inzetten voorkomt overbelasting. Denk ook aan hulp in de buurt, mensen uit je eigen omgeving die kunnen inspringen als je een dagje of een paar uurtjes wilt opladen. Er zijn ook heel laagdrempelige voorzieningen zoals koffie inlopen waar je naaste misschien plezier aan beleeft. Ook zijn er organisaties zoals Saar aan Huis of ZorgMies die mantelzorg aan huis bieden. Het is belangrijk om met elkaar in gesprek te gaan over passende oplossingen. Hierin kan Het Mantelzorgpunt ook meedenken.”

De mogelijkheden van respijtzorg zijn legio. Carolien: “Het kan thuis of ergens anders. Kortdurend of langdurend. Verzorgd door vrijwilligers of professionals. Er zijn organisaties zoals zorgboerderijen, waar je eerst eens vrijblijvend een kijkje kan nemen of een open dag kunt bezoeken. Wil je je oriënteren op de mogelijkheden, dan is de Respijtwijzer een handig overzicht van het aanbod in Vijfheerenlanden en omgeving.”

Wennen
“Voor zowel de mantelzorger als degene die zorg nodig heeft, is het ook een kwestie van wennen,” geeft Carolien aan. “Je hebt het altijd samen kunnen redden en nu neem je de stap naar iets nieuws. Laat onbekendheid niet de reden zijn dat je die stap naar hulp niet zet. Respijtzorgorganisaties denken graag mee over hoe het voor jou en je naaste tot een succes kan worden. Respijtzorg kan een positief effect hebben op beide partijen. Zeker als daar een regelmaat in zit. Mantelzorgers kunnen de verantwoordelijkheid even loslaten. Hebben even tijd voor zichzelf en doen energie op. De zorgvrager is er even uit, doet nieuwe ervaringen op en legt nieuwe contacten. Dat is voor beiden belangrijk.”

Kosten
Respijtzorg is soms gratis, bijvoorbeeld als het om vrijwilligerswerk gaat. Zijn er wel kosten aan verbonden, kun je die mogelijk vergoed krijgen vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), Wet langdurige zorg, Jeugdwet of zorgverzekeraar van jou of de zorgvrager. Meestal betaal je een eigen bijdrage.

Aanvragen van respijtzorg
Vervangende zorg kun je aanvragen bij je gemeente, de Wet langdurende zorg, je zorgverzekeraar en/of de jeugdwet. Dit hangt af van de zorg waar het om gaat. Het Sociaal loket kan je hierover informeren: 0800 – 5016 (ma t/m vrij 9.00 – 12.30 uur) of stuur een email naar sociaalloket@vijfheerenlanden.nl. Ook kun je bij je zorgverzekeraar informeren welke mogelijkheden er zijn.